I numerali
Cardinali | Ordinali | Avverbi | Simboli | |
1 | εἷς, μία, ἕν | πρῶτος, η, ον | ἅπαξ | αʹ |
2 | δύο | δεύτερος, α, ον | δίς | βʹ |
3 | τρεῖς, τρία | τρίτος, η, ον | τρίς | γʹ |
4 | τέτταρες, α | τέταρτος, η, ον | τετράκις | δʹ |
5 | πέντε | πέμπτος, η, ον | πεντάκις | εʹ |
6 | ἕξ | ἕκτος, η, ον | ἑξάκις | ςʹ |
7 | ἑπτά | ἕπτος, η, ον | ἑπτάκις | ζʹ |
8 | ὀκτώ | ὄγδοος, η, ον | ὀκτάκις | ηʹ |
9 | ἐννέα | ἔνατος, η, ον | ἐνάκις | θʹ |
10 | δέκα | δέκατος, η, ον | δεκάκις | ιʹ |
Solo i primi quattro cardinali sono declinati:
M | F | N | |
N | εἷς | μία | ἕν |
G | ἑνός | μιᾶς | ἑνός |
D | ἑνί | μιᾷ | ἑνί |
A | ἕνα | μίαν | ἕν |
MFN | |
NA | δύο |
GD | δυοῖν |
MF | N | |
N | τρεῖς | τρία |
G | τριῶν | |
D | τρισί(ν) | |
A | τρεῖς | τρία |
MF | N | |
N | τέτταρες | τέτταρα |
G | τεττάρων | |
D | τέτταρσι(ν) | |
A | τέτταρες | τέτταρα |
- Sono composti di εἷς, μία, ἕν i pronomi οὐδείς, μία, έν e μηδείς, μία, έν, “nessuno”, “nessuna”, “niente”. Il loro impiego varia a seconda dell’impiego sintattico: μηδείς, μία, έν si usa nelle proposizioni nelle quali è necessaria la negazione μή (ad es. le finali o le esortative).
Sintassi: le completive dei verba timendi
δεινὸν γίγνεται μή . . there is danger that . ., Hdt.7.157;
οὐ γὰρ ἦν δεινὸν κατὰ τοῦτο μὴ ἁλῷ κοτε (Hdt. 1.84.2) non vi era timore che (la città di Sardi) fosse mai espugnata da quel lato.
Sintassi: le proposizione interrogative
Sono spesso introdotte dalle particelle ἦ o ἆρα, oppure da pronomi interrogativi. Nel caso si tratti di disgiuntive si può trovare πότερον . . . ἤ oppure (ἆρα) . . . ἤ.
Esercizio 34.1
Traduci le seguenti frasi:
- Οὓς τιμῶ, τούτους ἐξ ἀρχῆς μέχρι τέλους ἀγαπῶ.
- Οἱ Ἕλληνες ἀφικνοῦνται πρὸς χωρίον, ὃ πόλιν μὲν οὐκ εἶχεν οὐδ’ οἰκίας.
- Παύεσθε περὶ τούτου κατηγοροῦντες ἀλλήλων.
- Χρυσὸς γάρ ἐστιν, ὃς βροτῶν ἔχει κράτη.
- Ἐμοὶ μὲν ἀρέσκει, ὦ Σώκρατες, ἃ λέγεις.
- Ὧν δεόμεθα, πάντα ἡμῖν πάρεστι.
- Οὔπω μανθάνω σαφῶς ὃ λέγεις.
- Ἔρχεται σὺν φίλοις οἷς εἶχεν.
- Οἱ νόμοι προστάττουσιν ὅτι χρὴ τοὺς πολίτας πράσσειν καὶ ὅτι μή.
- Πάντες μὲν ἀρετήν, ὃ μέγα ἐστὶ κτῆμα, ἐπαινοῦσι, ὀλίγοι δὲ πράττουσιν.
- Λέγω ὅτι τὸ ὅσιόν ἐστι ὅπερ ἐγὼ νῦν ποιῶ.
- Ὅτῳ μὴν ἡδὺ τὰ αὑτοῦ ἀγαθὰ διανέμειν ἐπ’ ὠφελείᾳ ἀνθρώπων, πῶς ἂν οὗτος ἐθέλοι τοῖς ἀλλοτρίοις κτήμασιν ἐπιβουλεύειν;